ZONDAG H. FAMILIE: B.: LC. 2,22-40: 31 DECEMBER 2023
Broeders en zusters.
Op Oudejaarsdag willen mensen nog wel eens terugkijken in de tijd. Wie had er kunnen bedenken dat we nu inmiddels met nóg een oorlog geconfronteerd zouden worden? Was het geweld in 2022 al relatief dichtbij gekomen met de expansiedrift van Rusland, het nu aflopende jaar is de horror nog eens verergerd in Israël. We leven in een wankelmoedige wereld; een wereld waarin vrede niet langer zeker is. In zo’n wankelende wereld hebben we behoefte aan vaste grond onder de voeten.
Gelukkig hebben we ons geloof: Gód is voor ons die vaste grond. Op Hém kunnen en moeten we ons leven bouwen. Die vaste grond krijgt vandaag in het evangelie ook een naam: Nazareth. Een geografische aanduiding waarin Gods verlangen naar nabijheid, Gods incarnatiedrang, gestalte krijgt. De Heilige Familie, Jezus, Maria en Jozef: ze keren naar Nazareth terug, nadat ze in Jeruzalem de voorschriften van de Joodse Wet vervuld hebben.
Na de geboorte van een kind van het mannelijk geslacht moest het, volgens die Wet, aan de Heer worden toegeheiligd, in een plechtige ritus in de tempel van Jeruzalem. Het is nog geen week geleden dat we Jezus’ geboorte vierden. Vandaag schenkt God ons drie tochtgenoten op onze reis doorheen het leven. Jezus, Maria en Jozef: ze zijn er in de tempel bij, maar ze zijn ook onder ons, hier en nu, iedere dag van ons leven, voor ons aanspreekbaar en benaderbaar. Allertoegankelijkst. We kunnen met hen een relatie aanknopen, of deze verdiepen, als we haar al hebben. Op een heel reële manier kunnen wij werkelijk onze eigen intrek nemen in het Heilig Huisgezin in Nazareth.
Wat zullen we er aantreffen; waarin bestaat deze vaste grond die Nazareth heet? In de eerste plaats vinden we er het Kind. Jezus staat er centraal. Hij zou in ieder individueel leven en in iedere vorm van gemeenschapsleven het centrum moeten zijn. Want Hij is de spil en om Hem draait het allemaal. Omdat Hij het is die aan alle leven zijn bestaanszin geeft. En er het hart van is. En over veiligheid gesproken: als wij Hem oprecht beminnen hebben wij van Hem niets te vrezen. Hij is juist voor mensen gekomen die weten dat ze fouten hebben gemaakt; die het vertrouwen hebben om Hem mee te laten kijken in hun leven. God wil ons altijd met Zich verzoenen in Zijn Zoon. Die verzoening zal zich gaan voltrekken als straks, bij Jezus’ dood, het woord van Simeon tot Maria gesproken vervuld zal worden: “Uw eigen ziel zal door een zwaard worden doorboord”.
In Nazareth treffen wij, na de Zoon, eerst de Moeder aan: zij staat het dichtst bij het Kind. Maria is het model voor alle moeders die hun kind een eigen weg moeten laten gaan. De moeders die des te meer te lijden krijgen om hun kind, naarmate zij het méér liefhebben. Maria is ook het model van alle menselijke ontvankelijkheid tegenover God. Hoe wij ruim baan kunnen maken voor God, zodat Hij Zijn plannen met ons kan uitvoeren, is bij haar af te lezen. Maria is de onbeslagen spiegel, waarop het goddelijk licht kan schijnen. Haar hart stil en roerloos, vol uiterste aandacht voor wat God van haar wil. Zó innerlijk vrij en leeg, dat zij werkelijk “vól is van genade”.
Tenslotte is er nog de heilige Jozef, die we in Nazareth ontmoeten. Misschien heb je voor jezelf niet eens zo’n boodschap aan veiligheid of geborgenheid. De wankelmoedigheid die opspeelde in de wereld de afgelopen paar jaar mag, wat dat betreft, een teken aan de wand zijn. Veiligheid is een groot goed en er is veel kwetsbaar leven dat bescherming behoeft: in onszelf en om ons heen. Jozef is de man waarop wij wat dat aangaat goed een beroep kunnen doen.
Wat het nieuwe jaar gaat brengen weten we niet. Niemand die het weet. Ondertussen is het goed te weten dat we er niet alleen voor staan. We hebben drie grote helpers op wie we kunnen rekenen. En we vinden ze in die ene stad in Galilea: Nazareth. Amen.
Br. J.