Broeders en zusters,
Mensen uit één stuk, dát moeten we zijn. Daarmee is niet bedoeld dat je een houwdegen moet zijn, of een doordrammer die aan eigen gelijk vasthoudt. Mensen uit één stuk zijn mensen bij wie woorden en leven en hart één geheel zijn. Niet verdeeld, niet dubbel, niet inconsequent, niet tegenstrijdig. Hun woorden, hun leven en hun hart dekken elkaar. De gelijkenis van Jesus uit het evangelie van vandaag staat in dat perspectief. Op het eerste gehoor een simpele gelijkenis, haast té simpel om een plaats te krijgen in Gods Blijde Boodschap. Een man had twee zonen. Hij vroeg ze te gaan werken in zijn wijngaard. Goed, zei de eerste, maar hij ging niet. De andere zei Nee, ik wil niet, maar later kreeg hij spijt en ging toch. Wie van de twee heeft nu de wil van zijn vader gedaan? De laatste, natuurlijk. De één zei ja en deed nee, de ander zei nee en deed ja. Beiden geen, nog geen, mensen uit één stuk. Maar de tweede heeft onze voorkeur. Woorden zijn goedkoop en snel gezegd. Het komt aan op wat je dóet. Het komt erop aan dat je Gods wil doet. Toch???
Maar de toepassing die Jesus vervolgens uit die parabel haalt, is wonderlijk. Wat wil onze hemelse Vader dan dat we dóen? Wel, dat we tot inkeer komen en gelóven! Want, zo gaat Jesus door naar aanleiding van de parabel: tollenaars en ontuchtigen kwamen tot inkeer en tot geloof. Die zeiden en deden met hun leven wel nee, maar bekeerden zich en zéggen nu ja tegen God. Díe lijken op die tweede zoon! Maar wacht even! Die tweede zoon uit de parabel, dat was toch een geval van nee zéggen en dan ja dóen? Terwijl die tollenaars en ontuchtigen een geval zijn van eerst nee dóen en dan ja zéggen. Je zou denken: laten ze eerst maar eens beginnen hun léven dekkend te maken met hun gemakkelijke jawoord van de bekering! Maar Jesus zit er heel anders in. Zodat we ons moeten afvragen: hoe krijgt bekering en geloof het toch bij elkaar, dat een pas bekeerde (een ja-zegger dus) tóch al volgens Jesus vergeleken kan worden met die zoon die de wil van zijn vader werkelijk dééd?
Het antwoord op die vraag zal pas na Jesus’ dood en verrijzenis helder oplichten, maar Jesus hint daar al op bij zijn parabel van vandaag, die een christocentrische diepte blijkt te hebben. Bekering en geloof is: Gods werkzaamheid in jou toelaten, zoals God werkzaam was in Johannes de Doper en in zovele Godsmannen en Godsvrouwen, als toeleiding naar Jesus; bekering en geloof is dan vooral: toelaten dat Jesus jouw leven dekt met het Zijne. Wij zijn uit onszelf geen mensen uit één stuk. Dat zijn die tollenaars en ontuchtigen uit het evangelie evenmin, al helemaal niet voor hun bekering maar ook niet na hun bekering. Maar door hun bekering laten ze toe dat Jesus’ ja hun ja dekt en omvademt, dat Jesus’ leven hun leven dekt en omvademt. Zodat door te geloven het tóch ten volle werkelijk en waar is, wat van de tweede zoon uit het evangelie gezegd werd: die zei eerst nee, maar deed vervolgens ja. Christenen zijn mensen bij wie woorden en hart en leven elkaar dekken, omdat wij toelaten dat Jesus zijn woord, zijn leven, zijn daden en zijn hart over het onze legt, zozeer dat Hij leeft in ons en wij meer leven in Hem dan in onszelf, en dus ook fundamenteel meer bidden en voelen en bewegen in Hem dan in onszelf, ook al zijn we ons dat vaak niet bewust.
Als christen leven, dat is: leven in de omvademing van Christus, in die dekking van Christus: zijn leven dekt het jouwe. Dat is de kern van ons heil in tijd en eeuwigheid: Zijn leven ligt over het onze. Dagelijkse bekering is dan: je daarvan bewust worden, steeds opnieuw, je daaraan vast-klampen, daarin gaan leven. Zozeer dat Christus jouw leven en jouw bidden, jouw voelen en jouw bewegen tot in al je lagen en haarvaten gaat vormen en doorvormen. Bekering is nooit uitgewerkt. Ons doopsel is nooit uitgewerkt. Je hoeft het alleen maar te laten dóórwerken tot in alle vezels van je bestaan.
Amen.
Br. M.