Broeders en zusters,
Elk jaar horen we op Kerstdag het begin, de ‘Proloog’ van het evangelie volgens Johannes, en
elk jaar weer past die tekst op het eerste gehoor niet zo goed op onze Kerstbeleving. Het ging
niet over het pasgeboren Kind in de kribbe, niet over de herders die dat Kind als eerste komen
bezoeken. Het woord kind kwam in het evangelie van zojuist zelfs niet voor. Ja tóch, meer tegen
het eind: Aan allen die Hem – Jesus Christus – wel aanvaardden, aan hen die in zijn naam
geloven, gaf Hij het vermogen kinderen van God te worden. Het evangelie van Kerstnacht mag
dan gaan over het Kind Jesus in de kribbe, dat van Kerstmorgen mikt op óns gelovigen als
kinderen. Het Kind van Maria maakt óns – als we in Hem geloven – tot kinderen, en wel tot
kinderen van God.
Het gaat dus vanmorgen over u en mij als omgedoopt en omgevormd tot kind van God. – Kind van
God zijn heeft vele betekenislagen, maar zeker ook deze: dat wij mogen gaan zien met de ogen
van een kind: onbevangen en verwonderd, waarbij verschillende werkelijkheidslagen
gemakkelijk door elkaar lopen. Johannes de Evangelist, die heel dicht bij Jesus had gestaan, had
bij uitstek zulke ogen die verwonderd meerdere werkelijkheidslagen tegelijk zien.
Waar wij bij Jesus’ geboorte denken aan de afgeslotenheid van een stal of een als stal gebruikte
grot, daar ziet Johannes Jesus’ geboorte tegelijk ook verwonderd in de oneindige openheid van de
eeuwigheid: het Woord van God, dat van den beginne bij God was en God was, wordt vlees en
woont onder ons.
Waar wij bij Jesus’ geboorte denken aan het Kind, geboren uit de schoot van Maria en
neergelegd in een nauw begrensde kribbe, daar ziet Johannes Jesus’ geboorte tegelijk ook
verwonderd als de geboorte van Hem die van eeuwigheid is in de oneindige schoot van de Vader,
zodat de Vader nu kenbaar wordt.
Waar wij bij Jesus’ geboorte denken aan het pasgeboren Kind, bijna onzichtbaar want volgens
de toenmalige gewoonte helemaal gewikkeld, ingebakerd, in doeken, daar ziet Johannes tegelijk
ook verwonderd oneindige heerlijkheid stralen: de oneindige heerlijkheid die de Eniggeborene
ontvangt van de Vader, vol genade en waarheid, want vol van Gods verlangen ons
mensenbestaan tot in al onze verborgenheden te delen, zodat wij Zijn leven kunnen delen.
Wij, die het vermogen ontvangen hebben kinderen van God te zijn, mogen leren ook met zulke
ogen te kijken naar Kerstmis, naar Jesus’ geboorte: onbevangen, verwonderd, open voor
verschillende werkelijkheidslagen in-één. Wat wij zo leren zien aan Jesus, is op de een of andere
manier, in het klein, en op de wijze van deelhebbing, ook van toepassing op óns, die nu ook het
vermogen ontvangen hebben kinderen van God te zijn. Alles wat wij zo leren zien aan Jesus,
valt, dank zij Hem, op de een of andere manier, in het klein, nu ook ons ten deel. Ja álles van
Jesus valt ons ten deel. Dus ook Jesus’ geborgen zijn in de schoot van de Vader. En ook zijn
heerlijkheid, vól van genade en waarheid. Alles van Jesus valt ons zó ten deel, dat Gods
heerlijkheid, zoals in Jesus, zo ook in ons tot stralen komt, doordat ook wij gaan meebewegen in
Gods verlangen om het bestaan van anderen te delen tot in al hun verborgen noden en nachten.
En zó, dat, zoals Jesus, zo ook wij voor anderen God kenbaar maken, doordat wij in ons zijn en
spreken en handelen eenduidig leven vanuit ons geborgen zijn in de eeuwige schoot van de
Vader.
Zo blijkt meer nog uit het evangelie van Kerstdág dan uit dat van de Kerstnácht: Jesus’
geboorte werkt alsmaar door: in óns, die nu ook kinderen van God zijn, en mee door ons naar
anderen. Dát is zaligheid! – zaligheid temidden van alle weerbarstigheid en weerstand en
traagheid die vanouds al ons deel was en ons nog volop parten speelt. Maar die mogen onze blik
niet vertroebelen of verduisteren. We mogen vasthouden aan onze blik van kinderen – onze blik
van kinderen van God – en onbevangen en verwonderd zien en merken dat verschillende
werkelijkheidslagen door elkaar lopen, óók in onszelf. We mogen met de eenvoud van een kind
vasthouden aan Gods geboorte ook in ons en aan onze geboorte, met Jesus samen, in God. We
mogen met de eenvoud van een kind vasthouden aan die zaligheid.
Ik wens u graag een zalig Kerstfeest.
Amen.
Br. M